Begin 2018 gaf het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid definitief groen licht aan De Letselschade Raad voor het ontwikkelen van een Gedragscode Afhandeling Beroepsziekteclaims.

Dit besluit is het resultaat van het overleg tussen voornoemd Ministerie en De Letselschade Raad, dat plaatsvond op initiatief van laatstgenoemde, met het verzoek aan het Ministerie om financiering ervan. In overleg en samenwerking met de relevante partijen in de letselschadebranche legde de Raad goede praktijken met betrekking tot de afhandeling van beroepsziektezaken vast, financieel ondersteund door een subsidie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het onderzoek(sdeel) is uitbesteed aan de Erasmus School of Law.

Bij letselschadezaken is het aan de direct betrokkene, de persoon met letselschade, om te bewijzen dat zijn of haar gezondheidsklachten veroorzaakt zijn door een ongeval, (medisch) incident of werkomstandigheden.

In geval van beroepsziektes is het bewijzen van het causaal verband tussen de letselschade en de huidige of vroegere werkzaamheden van de betrokkene echter veel complexer en daardoor tijdrovender dan in andere letselschadezaken. Daarnaast ervaren werknemers een hoge drempel bij het melden van een beroepsziekte en het indienen van een schadeclaim, omdat zij hun relatie met de eigen werkgever niet willen compromitteren. Resultaat hiervan is dat de problematiek latent blijft en (te) veel werknemers schade lijden, daarbij zonder goede begeleiding in een kwetsbare positie blijven en niet gecompenseerd worden voor de geleden en nog te lijden schade.

Uit onderzoek van Price Waterhouse Coopers, gepubliceerd in 2015, blijkt dat momenteel slechts in circa 14-15% van alle gevallen van beroepsziektes daadwerkelijk een claim wordt ingediend bij de werkgever. Voorts bedraagt de gemiddelde behandeltermijn van deze zaken 5, 6 jaar of meer. Ter vergelijking; volgens de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) is de norm voor de afwikkeling van letselschadezaken maximaal 2 jaar. In ruim 90% van de gevallen lukt het ook om binnen deze termijn letselschadezaken af te wikkelen.

De wens van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid was om meer aandacht te vestigen op de problematiek van de beroepsziektes en tot een regeling te komen die het melden van een beroepsziektezaak laagdrempeliger maakt en tevens waarborgen biedt voor een adequate behandeling daarvan. Het proces van verhalen van de schade dient transparanter te verlopen en te worden vereenvoudigd.

Door het vastleggen van goede praktijken met betrekking tot de afhandeling van beroepsziektezaken kan worden bereikt dat beroepsziektezaken worden afgewikkeld volgens tussen partijen afgesproken gedragsregels. De afwikkeling wordt daardoor voorspelbaarder, doordat zaken uniformer en binnen redelijke termijnen worden behandeld. Uiteraard wordt daarbij rekening gehouden met reeds bestaande goede praktijken, afspraken en oplossingen. De Gedragscode Behandeling Letselschade zal de basis vormen voor de te maken afspraken met de betrokken marktpartijen. Daar waar nodig zal worden gekeken naar de specificiteit van beroepsziektes en gezocht worden naar oplossingen op maat.

Van Gedragscode, via Goede Praktijken-document, naar Leidraad

Het project droeg oorspronkelijk de titel ‘Gedragscode Afhandeling Beroepsziekteclaims’, maar gaandeweg is gekozen voor een Leidraad. Het woord Leidraad geeft het beste de status van het document weer: een gedragscode zou te bindend zijn, waar een goede praktijken document juist weer te vrijblijvend is en te weinig recht zou doen aan de inhoud. Daarom is in overleg met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is tot ‘Leidraad’ gekomen.

Openheid en vertrouwen

De rode draad in de leidraad is dat de afhandeling van beroepsziekteclaims substantieel kan worden verbeterd wanneer de betrokkenen bij de claimbehandeling op dit punt (vaststelling van het verband tussen ziekte en werk) zo veel mogelijk samenwerken. Die samenwerking veronderstelt een houding van openheid en vertrouwen en dient het gedeelde belang bij helderheid, voortvarendheid en oplossingsgerichtheid. Het in de Leidraad vastgelegde stappenplan biedt handvatten om pragmatisch en efficiënt vorm te geven aan deze samenwerking.

DLR ontwikkelde de Leidraad in overleg en samenwerking met de relevante partijen in de letselschadebranche. De Leidraad is tot stand gekomen onder leiding van prof. mr. Siewert Lindenbergh, hoogleraar privaatrecht EUR, die met een breed samengestelde werkgroep de afgelopen twee jaar aan de tekst heeft gewerkt. Voorafgaand aan de totstandkoming is onderzoek verricht door Erasmus School of Law naar de kansen en mogelijkheden voor een gedragscode op dit terrein. In de zomer van 2020 is een conceptversie gepubliceerd ter consultatie, waarna de definitieve tekst is vastgesteld.